หนังสือ ประเพณีวิถีไทย (สำนักพิมพ์แสงดาว พ.ศ.2547) เอนก นาวิกมูล เขียนเรื่อง เมื่อแร้งจับหลังคาเรือน ไว้เป็นเรื่องสุดท้าย เรื่องที่ 13
“ดรุโณวาท” หนังสือเก่า กล่าวว่า ลางร้ายมีหลายอย่าง จิ้งจกทัก เหี้ยขึ้นเรือน แมงมุมตีอก งูเลื้อยผ่านหน้า และแร้งจับหลังคา ฯลฯ ท่านว่า ต้องทำบัตรพลี หรือเครื่องเซ่นสังเวย แล้วอ่านมนต์คาถาบูชากำกับ
เฉพาะแร้งจับหลังคา นอกจากจะทำบัตรพลีแล้ว ยังมีเคล็ดให้เรียกแร้งว่า พญาหงส์ทอง
เมื่อแร้งจับหลังคา ผลที่ตามมาจะดีจะร้าย เอนก นาวิกมูล เคยอ่านพบหลายเรื่อง แต่ขอเล่า 2 เรื่อง
เรื่องแรก ได้จากบางกอกสมัย หนังสือพิมพ์สมัย ร.5 ฉบับวันที่ 17 ก.ย.2441 กล่าวถึงแร้งตัวหนึ่งจับหลังคาเรือนชาวบ้าน บ้านหมากแข้ง จังหวัดหนองคาย แร้งคงเกาะนิ่งบนหลังคา จนมีอีกาอีกหลายตัวบินมารุมล้อม
เจ้าของบ้านตระหนกตกใจ อธิษฐานดังๆว่า ถ้าจะมาเพื่อให้เกิดมีลาภสักการะแล้ว ขอเชิญพญาหงส์บินไปทางทิศตะวันออก แต่ถ้าจะมาเพื่อแสดงความเคราะห์ร้าย ขอเชิญพญาหงส์บินไปทางทิศตะวันตก
หนังสือพิมพ์เขียนข่าวตอนนี้ว่า พอขาดเสียง พญาหงส์นั้น ก็โผบินไปทางทิศตะวันตก ทำเอาเจ้าของบ้านหน้าซีดปากสั่นแทบจะร้องไห้ สงบจิตได้ก็รีบไปนิมนต์พระมาสวดพุทธมนต์ที่บ้าน
ยังไม่พอ ยังส่งคนไปติดต่อหุ่นกระบอก ให้มาเล่นเป็นการฉลอง ตอนหัวค่ำ เช้ารุ่งขึ้นก็ต้องทำบุญตักบาตร…หนังสือพิมพ์คงต้องใช้เวลา รอผลที่จะเกิดตามมา จึงไม่มีข่าวต่อให้รู้กันว่า ดีร้ายประการใด
เรื่องที่ 2 เอนก นาวิกมูล ได้จากหนังสืองานศพ 3 ตระกูล พิมพ์แจกในงานศพ นายฟุ้ง ฤทธาคนี เมื่อ พ.ศ.2503
นายฟุ้งเล่าเองว่า สมัยที่บิดา นายทองห่อ หรือฮ้อ ยังเป็น หมื่นอนุรักษ์ราชา กรมทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์ รัชกาลที่ 4
ครั้งนั้น หมื่นอนุรักษ์ราชา ใช้ช่วงเวลารอตามเสด็จไปพิษณุโลก พาเมียลูกไปพักที่ภูมิลำเนาเดิมที่อยุธยา จัดการหาซื้อเครื่องไม้มาสร้างฉางข้าว ตรงหน้าบ้านหลังเก่า ฉางข้าวเสร็จ ก็มีแร้ง 2ตัวบินมา เกาะหลังคา
หมื่นอนุรักษ์ราชา กับเมียเชื่อคำโบราณ จัดการหาดอกไม้ธูปเทียน บวงสรวงขอลาภผล และความสวัสดีมีชัย
เช้าวันต่อมา พี่ชายหมื่นอนุรักษ์ราชา ก็นำข่าวมาบอกว่า ร.4 ทรงมีรับสั่งให้เข้าเฝ้าฯ
เมื่อหมื่นอนุรักษ์ราชา หมอบเข้าเฝ้าฯเฉพาะพระพักตร์ “ไปทำอะไร” ทรงถาม หมื่นอนุรักษ์ราชา กราบบังคมทูลไปปลูกฉางข้าว เอาไว้ขายฝรั่ง
“เออ! ที่เจ้าคิดทำนี้ ก็ดีดอก”
ร.4 ตรัส น้ำพระสุรเสียงมีพระเมตตา “แต่อย่าไปทำเลยวะ ข้าไม่อยากเห็นเจ้าเป็นพ่อค้า ข้าจะให้เจ้าเป็นขุนนางนั่งเตียง”
ว่าแล้วก็ทรงสั่งอาลักษณ์ เขียนสัญญาบัตรเลื่อนหมื่นอนุรักษ์ราชา ขึ้นเป็นขุนสุดกระบวนรบ
และต่อมา ก็ได้เลื่อนเป็นขุนเร้าเร่งพล และขุนอาจอัคนิกร
เป็นอันว่า หลังแร้งจับหลังคาฉางข้าว “หมื่น” ก็ได้เลื่อนบรรดาศักดิ์ ทันตาเห็น เป็น “ขุน” และยังได้เลื่อนตำแหน่งเจริญก้าวหน้ายิ่งขึ้นไปอีก
เรื่องแร้งจับหลังคา เรื่องที่ 2 นี้ แสดงว่า ถ้าหากไหว้ดีพลีถูกเรื่องที่เป็นลางร้าย ก็อาจกลายเป็นเรื่องดี
วันสองวันนี้ ที่วัดจุฬาฯอัมพวา ใกล้บ้านผม หลังมีข่าวไอ้หนุ่ม แขวนท้าวเวสสุวรรณ รอดจากรถตู้คว่ำคนตายหมู่รถราผู้คนที่ล้นวัดและลานจอดรถที่หลวงพ่ออิฏฐ์ทำเสร็จไม่นาน จอดริมถนนยาวไปถึงหน้าวัดบางกะพ้อม
เพื่อนผม “รัก–ยม” เขียนทิ้งท้าย คอลัมน์ เหนือฟ้าใต้บาดาล บ่อยๆ ไม่เชื่อก็อย่าลบหลู่ ผมไม่ค่อยเชื่อสักเท่าไหร่ ข่าวนี้ ทำให้ผมหันมาพิจารณา หรือว่าปาฏิหาริย์มีจริง.
กิเลน ประลองเชิง
